مقایسه GPT-4 و Gemini

مقایسه GPT-4 و Gemini، دو مدل زبان بزرگ پیشرفته، نیازمند بررسی دقیق ویژگی‌ها و قابلیت‌های آن‌هاست. هر دو مدل در زمینه هوش مصنوعی پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند، اما تفاوت‌هایی نیز دارند که در انتخاب مدل مناسب برای کاربردهای خاص باید در نظر گرفته شوند.

GPT-4:

• GPT-4، که توسط OpenAI توسعه داده شده، جدیدترین و پیشرفته‌ترین مدل در سری مدل‌های زبانی بزرگ GPT (Generative Pre-trained Transformer) است. این مدل در مارس ۲۰۲۳ معرفی شد و نسبت به نسل قبلی خود، GPT-3، پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌های مختلف داشته است.

  ویژگی‌های کلیدی GPT-4:

  • چندوجهی بودن (Multimodal): مهم‌ترین ویژگی جدید GPT-4، قابلیت پذیرش ورودی‌های تصویری علاوه بر متن است. این بدان معناست که کاربران می‌توانند تصاویر را به مدل ارائه دهند و از آن بخواهند تا محتوای تصویر را تحلیل کند، توضیح دهد یا حتی بر اساس آن متن تولید کند. به عنوان مثال، می‌توانید تصویری از یک کیک تولد به GPT-4 بدهید و از آن بخواهید تا یک شعر تولد مرتبط با آن بنویسد.
  • افزایش طول متن قابل پردازش (Longer Context): GPT-4 قادر به پردازش متن‌های بسیار طولانی‌تر نسبت به GPT-3 است. این مدل می‌تواند تا ۲۵۰۰۰ کلمه را در یک تعامل پردازش کند، که امکان تحلیل و خلاصه‌سازی متون طولانی، اسناد و حتی صفحات وب را فراهم می‌کند. این ویژگی برای کاربردهایی مانند تحلیل اسناد حقوقی یا نوشتن داستان‌های بلند بسیار مفید است.
  • بهبود در خلاقیت و همکاری (Creativity and Collaboration): GPT-4 در تولید متن‌های خلاقانه، مانند شعر، فیلم‌نامه و نت موسیقی، عملکرد بهتری دارد. همچنین، این مدل می‌تواند با کاربران به طور مؤثرتری همکاری کند و به عنوان یک دستیار در انجام وظایف مختلف عمل کند. به عنوان مثال، می‌تواند به کاربران در نوشتن ایمیل، تولید ایده‌های جدید و حل مسائل پیچیده کمک کند.
  • بهبود در استدلال و حل مسئله (Reasoning and Problem Solving): GPT-4 در آزمون‌های مختلف، از جمله آزمون‌های دشوار دانشگاهی، عملکرد بسیار بهتری نسبت به GPT-3 نشان داده است. این نشان دهنده بهبود قابل توجه در توانایی مدل در استدلال منطقی و حل مسائل پیچیده است. به عنوان مثال، می‌تواند مسائل ریاضی، مسائل مربوط به کدنویسی و مسائل مربوط به درک مطلب را با دقت بیشتری حل کند.
  • کنترل بیشتر بر خروجی (Steering): OpenAI تلاش زیادی برای بهبود کنترل بر خروجی GPT-4 انجام داده است. این مدل کمتر احتمال دارد که متن‌های نامناسب، بی‌معنی یا مضر تولید کند. این امر با استفاده از روش‌های آموزشی جدید و فیلترهای محتوایی بهبود یافته است.

  دسترسی به GPT-4:

  • ChatGPT Plus: GPT-4 از طریق اشتراک پولی ChatGPT Plus با هزینه ۲۰ دلار در ماه در دسترس است.
  • API: توسعه‌دهندگان می‌توانند از طریق API به GPT-4 دسترسی داشته باشند و از آن برای ساخت برنامه‌ها و خدمات خود استفاده کنند.
  • Microsoft Bing Chat: مایکروسافت نیز از GPT-4 در موتور جستجوی Bing و چت‌بات خود استفاده می‌کند.

  محدودیت‌های GPT-4:

  • همچنان مستعد خطا: با وجود بهبودهای زیاد، GPT-4 همچنان ممکن است خطا کند و اطلاعات نادرست یا بی‌معنی تولید کند. بنابراین، بررسی و ویرایش خروجی آن ضروری است.
  • نیاز به منابع محاسباتی بالا: اجرای GPT-4 همچنان به منابع محاسباتی زیادی نیاز دارد.
  • مسائل اخلاقی و اجتماعی: استفاده از GPT-4 و مدل‌های مشابه، مسائل اخلاقی و اجتماعی جدیدی را مطرح می‌کند که نیازمند بحث و بررسی بیشتر است.

  تفاوت‌های کلیدی GPT-4 با GPT-3:

  ویژگی	GPT-3	GPT-4
  ورودی	فقط متن	متن و تصویر
  طول متن قابل پردازش	محدود	تا ۲۵۰۰۰ کلمه
  خلاقیت	کمتر	بیشتر
  استدلال و حل مسئله	کمتر	بیشتر
  کنترل بر خروجی	کمتر	بیشتر

  به طور خلاصه، GPT-4 یک گام بزرگ در جهت توسعه هوش مصنوعی عمومی (AGI) است و نشان می‌دهد که هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت و نزدیک شدن به درک بهتر جهان است. این مدل، با قابلیت‌های جدید خود، امکانات و فرصت‌های جدیدی را در زمینه‌های مختلف ایجاد می‌کند، اما در عین حال، چالش‌ها و نگرانی‌های جدیدی را نیز به همراه دارد که نیازمند توجه و بررسی دقیق است.

Gemini:

• Gemini، جدیدترین و قدرتمندترین مدل هوش مصنوعی گوگل، حاصل تلاش‌های مشترک تیم‌هایی در سراسر گوگل، از جمله همکاران در Google Research است. این مدل از ابتدا به صورت چندوجهی ساخته شده است، به این معنی که می‌تواند انواع مختلف اطلاعات از جمله متن، کد، صدا، تصویر و ویدیو را به طور یکپارچه درک، پردازش و ترکیب کند.

  ویژگی‌های کلیدی Gemini:

  • چندوجهی بودن ذاتی (Native Multimodality): Gemini از ابتدا به عنوان یک مدل چندوجهی طراحی شده است، بر خلاف مدل‌هایی که ابتدا به صورت تک‌وجهی (مانند فقط متن) توسعه یافته و سپس قابلیت‌های چندوجهی به آنها اضافه شده است. این رویکرد به Gemini اجازه می‌دهد تا اطلاعات را از منابع مختلف به طور مؤثرتری ترکیب کند و درک جامع‌تری از جهان داشته باشد.
  • عملکرد پیشرفته در وظایف مختلف: Gemini در طیف گسترده‌ای از وظایف، از جمله درک زبان طبیعی، تولید متن، ترجمه ماشینی، پاسخ به سؤالات، کدنویسی، و استدلال، عملکرد بسیار خوبی نشان داده است.
  • استدلال پیشرفته: Gemini با استفاده از یک رویکرد جدید برای معیار MMLU (Massive Multitask Language Understanding)، به نام “زنجیره فکر” (Chain-of-Thought)، می‌تواند قبل از پاسخ دادن به سؤالات دشوار، با دقت بیشتری فکر کند و استدلال کند. این امر منجر به بهبود قابل توجهی در عملکرد آن نسبت به مدل‌هایی می‌شود که فقط از “اولین برداشت” خود استفاده می‌کنند.
  • قابلیت‌های کدنویسی قوی: Gemini درک عمیقی از کد دارد و می‌تواند کد را به زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی تولید، توضیح و اشکال‌زدایی کند.
  • بهینه‌سازی برای کارایی: گوگل بر روی بهینه‌سازی Gemini برای کارایی در پلتفرم‌های مختلف، از جمله مراکز داده و دستگاه‌های تلفن همراه، تمرکز کرده است.

  انواع مدل‌های Gemini:

  گوگل، Gemini را در اندازه‌های مختلفی توسعه داده است تا بتواند نیازهای مختلف را برآورده کند:

  • Gemini Ultra: بزرگترین و قدرتمندترین مدل، که برای وظایف بسیار پیچیده طراحی شده است.
  • Gemini Pro: مدلی با عملکرد بالا که برای طیف گسترده‌ای از وظایف مناسب است.
  • Gemini Nano: کارآمدترین مدل، که برای اجرای روی دستگاه‌های تلفن همراه طراحی شده است.

  کاربردهای Gemini:

  Gemini می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار گیرد، از جمله:

  • جستجو: بهبود درک جستجوهای کاربران و ارائه نتایج مرتبط‌تر و جامع‌تر.
  • دستیارهای مجازی: ایجاد دستیارهای مجازی هوشمندتر و طبیعی‌تر که می‌توانند با کاربران به زبان‌های مختلف و با استفاده از متن، صدا و تصویر تعامل داشته باشند.
  • تولید محتوا: تولید متن‌های خلاقانه، آموزنده و جذاب.
  • توسعه نرم‌افزار: کمک به برنامه‌نویسان در نوشتن، اصلاح و درک کد.
  • آموزش و یادگیری: ایجاد تجربه‌های یادگیری شخصی‌تر و مؤثرتر.
  • تحقیقات علمی: تحلیل داده‌ها، تولید فرضیه‌ها و کمک به حل مسائل پیچیده.

  مقایسه با سایر مدل‌ها:

  Gemini به عنوان رقیبی جدی برای مدل‌های قدرتمند دیگر مانند GPT-4 در نظر گرفته می‌شود. با توجه به چندوجهی بودن ذاتی، استدلال پیشرفته و تمرکز بر کارایی، Gemini پتانسیل بالایی برای پیشرفت در زمینه‌های مختلف دارد.

  آخرین اخبار (تا دسامبر ۲۰۲۴):

  • گوگل، Gemini 2.0 را معرفی کرده است که برای “عصر عاملیت” (agentic era) طراحی شده است. این نسخه قابلیت‌های بیشتری نسبت به نسخه‌های قبلی، از جمله خروجی تصویر و صدا و استفاده از ابزارها را دارد.
  • Gemini 2.0 Flash به صورت آزمایشی از طریق Gemini API در Google AI Studio و Vertex AI در دسترس توسعه‌دهندگان است. دسترسی عمومی به همراه مدل‌های با اندازه‌های دیگر در ژانویه ۲۰۲۵ برنامه‌ریزی شده است.
  • گوگل در حال بررسی تجربه‌های عاملی با Gemini 2.0، از جمله Project Astra، Project Mariner و Jules است.

  در نهایت، Gemini نشان‌دهنده پیشرفت قابل توجهی در زمینه هوش مصنوعی است و پتانسیل بالایی برای تغییر نحوه تعامل ما با فناوری دارد. با ادامه توسعه و بهبود این مدل، می‌توان انتظار کاربردهای جدید و نوآورانه‌ای را در آینده داشت.

مقایسه کلیدی:

کدام مدل بهتر است؟